पुस्तक समिक्षाः योगमाया
बन्दाबन्दीका बेलामा निलम कार्की निहारिका लिखित योगमाया पढेँ । ५०० माथि पेज भएको यो सत्य घटनामा आधारित ग्रन्थ हो । मेरो जन्मथलो संखुवासभाको तुम्लिङटार र मावली भोजपुरको कुलुङको सेरोफेरोमा सम्पूर्ण कथा घुमेको छ । सतिघाट र मनकामना त झन मेरै घरमुनी पर्दछ । चन्दनपुर, बुम्लिङ, मझुवा, गौडेनी, सिम्ले, दिङला र बेतिनी यी सबै मेरा लागि परिचित स्थानहरु हुन् । मैले वाल्यकालमा सुनेको अधुरो कथाका वास्तविक वृतान्त हो यो । आज भन्दा करिब १०० वर्ष पहिले नै एक ब्रम्हाण कूलमा जन्मिएकी एकल महिलाको जीवन सघर्ष र उनको तपस्या, ज्ञान र आँटको वयान शब्दमा गर्न सकिन्दैछ । योगमाया एक सामाजिक अभियन्ताको जीवनगाथा मात्र होइन । तत्कालिन जहाँनिया राणा शाशनको दवदवा भएको उही बेलमा पितृसत्ता, लैगिक र जातीय विभेद, वालविवाह, एकल महिला र विधुवाका पिडा, कमारा कमारी र सति प्रथा जस्ता सामाजिक कुरीति र अत्याचारहरुको कडा विरोध अनि मानव कल्याणकारी विचार र लक्ष्य बोकेकी एकल महिला हुन योगमाया । सामाजिक सदभाव र न्यायका लागि विद्रोह गर्दै अन्तिममा ६८ जनाले सामुहिक देहत्याग गरेको वियोगान्त कहानी हो । उनको आध्यामिक ज्ञान र जीवन दर्शन आजका कतिपय साधु सन्त, महन्त र धार्मिक गुरुहरु भन्दा पनि उच्च थियो भन्दा अत्यूक्ति नहोला । सबैले एक पटक पढनै पर्ने पुस्तक ।
आज सम्म पनि कतिपय शिक्षित जन, देश विदेश भोगेको, लैगिकताका बखान गर्ने, शहरमा बस्ने तर समाजिक विकृति र अन्याय नदेख्ने जातीय छुवाछुत र छाउपडी समेत मान्ने महामूर्ख, पूरातनवादी र नश्लवादीहरु सबैले यस किताववाट केहि सिक्ने कि?
https://www.goodreads.com/review/show/3305322007
No comments:
Post a Comment